به نقل از «جماران»

استاد ترنج سازی: معرفی هنرهای اصیل به کتاب های درسی راه یابد

تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۲۸۷۷۲۱

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، او نقاشی دیواری را نزد مرحوم پدر فرا گرفت و کوشیده است هنر ترنج سازی را از دهه 60 تاکنون در شیراز تداوم بخشد.
محمد جواد نقاش دقیقا ترنج سازی و نقاشی دیواری را از زمانی آغاز کرد که این هنر اصیل ایرانی رو به فراموشی سپرده بود ، دهه 60 ، دهه تلاطم اجتماعی فرهنگی جامعه ایرانی می رفت که این هنر اصیل را به کلی به فراموشی بسپارد، اما دستان چیره دست استاد عباس نقاش و فرزندش محمد جواد بار دیگر قلم را بر بوم عشق به گردش درآورد و این هنر چند هزار ساله را رنگ و رویی دیگر بخشید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در گفت و گوی ایرنا با این هنرمند نقاشی به فراز و فرودهای هنر اصیل نقاشی روی دیوار و ترنج سازی، چگونگی الهام گیری نقاشان برای خلق آثار گل، مرغ، سرو و ... می پردازیم.
محمد جواد نقاش دراین گفت و گو با بیان اینکه از دهه 60هنر ترنج سازی و گل و مرغ و جقه سازی به علت برخی بی توجهی ها در آستانه فراموش شدن بود، اظهار داشت: معرفی این هنر اصیل ، دارای پیشینه هزار ساله و ماندگارنزد مردم است اما در دهه های پیشین این هنر اصیل ایرانی کم رنگ شد و می رفت که به خاطرات گمشده در اذهان سپرده شود .
این استاد کار نقاشی دیواری در علت یابی فراموشی ترنج سازی و بی مهری دهه های اخیر با هنر نقاشی دیواری و ترنج سازی می گوید : رو آوردن مردم به دکور سازی با تجهیزات چوبی جدید و هنر گچبری پیش ساخته و استفاده از آرگ وستون ، ترنجهای پیش ساخته و نصب ابزارهای محیطی سطح سقف ها و دیوارها و راهرو هتلها ، اماکن توریستی ومنازل در سطح شهر تا حدودی بر کار ترنج سازی و نقاشی دیواری تاثیر گذاشت.
وی ادامه داد: تداوم این روند در دهه های اخیر باعث شد توجهی کمتر به کار استادکاران این رشته هنری شود ، آسان بودن نصب گچ بری های پیش ساخته ، ارزان بودن آن نیز به پذیرش و کار دراین عرصه کمک کرد.
وی اظهار داشت : با تداوم کار نصب گچ بری های پیش ساخته ، دیگر خبری از هنرنمایی گچبرهای ماهر و زبردست نبود که با یک حرکت انگشتان دست خود یک گل رز یا نقش اسلیمی ترنج را پدید می آوردند.
ترنج سازی با ذوق و خلاقیت هنری یک نقاش کهنه کار و با رنج و مشقت پدید می آید و همانطوری که از اسمش پیداست با رنج و زحمت فراوان ترسیم می شود ، یکی ازپیشکسوتان هنرنقاشی مرحوم استاد عباس نقاش در این عرصه سالها رنج و مرارت را تحمل کرد و بیش از 70 سال ترنج سازی باشیوه های دیگر نقاشی سنتی از قبیل گل و مرغ را بر دیوار اماکن مقدس و متبرک شیراز و دیگر شهرهای کشورمان نشاند ، این هنرمند نقاش و آثار با ارزشی از خود بجا گذاشته است ، می توان نمونه کارهای او را درحرم مطهر سید علاالدین حسین (ع) ، حسینه قوام ، امامزاده حسین (ع )، باغ ارم ، باغ عفیف آباد و باغ نارنجستان قوام ومسجد رمضان خان ، مسجد هجرت و در بعضی از خانه های مسکونی شیراز همچنان دید .
استاد نقاش درباره راهکارهای زنده نگه داشتن نقاشی دیواری و ترنج سازی نیز گفت: مسلما این فرایند تاثر بسزایی بر کم رنگ شدن نقاشی های ترنج ، گل و مرغ و منظره داشت ، مردم وقتی ترنج پیش ساخته را برجسته و به شکل گچ بری می دیدند، دیگر میل رغبتی به سفارش کارترنج نقاشی، نقاشی گل و مرغ و منظره از خود نشان نمی دادند.
بنابراین نقاشان ترنج ساز که تعدادشان نیز انگشت شمار بود، کم کم به همان گچبری های پیش ساخته رو آوردند، آنها هم به بوم کردن گچبری های پیش ساخته، رنگ آمیزی زمینه ترنج یا به اصطلاح لندن سازی همان قلم گیری که در نقاشی می کردند روی آوردند و اینک با خلاقیت خاص بر روی گچبری ها به دکور سازی با چوب و MDFاز دیوار کوبی گرفته تا نورپردازی و آرگ و غیره انجام می دهند .
این روند باعث شد که دیگر خبری ازخطاطی ثلث ، نستعلیق شکسته و منظره های زیبا که در گوشه گوشه ترنج می کشیدند نماند هنری که در روی دیوار منازل مکان های توریستی شهرما از قبیل درخت شکوفه گل و مرغ ، منظره یا دور نما و پرتره سیاه قلم در ابعاد وسیع و در فاصله زمانی نیم روز نقاشی دیوار انجام می شد متاسفانه جای خودش را به نصب پوسترهای چاپی بی کیفیت داد.
محمد جواد نقاش بر لزوم حمایت بیشتر برای پویا ساختن و احیای هنر نقاشی دیواری تاکید کرد و گفت: چگونه می توان این هنر را زنده و پویا کرد ، ما فرزندان استاد عباس نقاش در امامزاده حسین (ع) اقدام به مرمت و بازسازی آثار نقاش اسلیمی و گل و مرغ و خطاطی ثلث و نستعلیق و کارهای پدر کرده ایم ، این آثار با قدمت 50 ساله در گذر زمان و تغییرات آب و هوایی آسیب های جدی دیده است ، با همکاری هیات امنای آن امامزاده (ع) این کار در دست اجرا است.
وی در ادامه گفت: لازم است آموزش پرورش دراین زمینه همت کند و آشنایی کودکان با هنرهای اصیل را در کتب درسی بگنجاند و سازمان میراث فرهنگی به گونه ای شایسته از این هنر در حال فراموشی حمایت کند تا کودکان از بدو شروع به تحصیل نام و هنر ترنج سازی و سوابق نخبگان هنرهای این مرز وبوم را بشناسند ، به امید روزی که هنر ترنج سازی درایران عزیز ماندگار شود و این هنر به عنوان یکی از ارزشهای اصیل هنر نگار گری ثبت گردد و آشتی و صلح بین هنر ترنج سازی و معماری ایرانی ایجاد شود.
این هنرمند اهل شیراز بیان کرد: صنایع دستی با جذب پیشکسوت های هنری مختلف دراین عرصه هنرمندان را فراخوان کند، باید برای هنرمندان شناسنامه هنری تهیه شود ، ازنظرات پیشکسوتان عرصه های هنرهای مختلف استفاده شود ،تجارب هنرمندان در مرمت آثار هنری و خلق آثار بدیع به کار گرفته شود.
محمد جواد نقاش پیشنهاد داد با ایجاد کارگاه آموزشی، هنرمندان توسط دستگاه های فرهنگی حمایت شوند با معرفی استادکاران عرصه های هنری با هدف آموزش هنرجو برنامه ریزی شود و به هنرجویان گواهینامه تائید کار توسط سازمان فنی و حرفه ای داده شود ، جوانان جویای کار با این هنر آشنا شوند ، آنها می توانند دراین زمینه شغل را با هنر توام فرا گیرند.
برگزاری نمایشگاههای تخصصی از هنر ترنج سازی در هتل ها و مکانهای پر رفت آمد ، ایجاد نمایشگاههای حاشیه ای در کنار نمایشگاههای بزرگ کتاب و صنایع دستی در محل دائمی نمایشگاهها می تواند تشویقی برای هنرمندان در این عرصه باشد.
نقاش در پایان اظهار امیدواری کرد که هنر نقاشی دیواری در شیراز به عنوان خواستگاه اصلی هنر نقاشی روزی به بالندگی و اوج برسد و شاهد شکوفایی استعدادهای نهفته در این عرصه باشیم.
6113/ 2027
مصاحبه : نیکنام خشنودی ** انتشار: سیداحمد نجفی

منبع: جماران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۸۷۷۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رسالت معلمان ارتقای علمی و معنوی دانش آموزان است

به گزارش خبرنگار مهر، آیت‌الله رسول فلاحتی عصر شنبه در دیدار با معلمانِ منتخب و نمونه استان در سالن اجتماعات اداره کل آموزش و پرورش گیلان ضمن تبریک روز معلم به همه معلمان و فرهیختگان این عرصه با اشاره به روایتی از کتاب سیر و سلوک منصوب به سید بحرالعلوم اظهار کرد: طبق آموزه‌های این کتاب، امام سجاد (ع) فرمودند «کسی که برای تربیت خودش، حکیمی نداشته باشد که او را ارشاد کند به سوی هلاکت و تباهی خواهد رفت».

نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان با بیان اینکه همه ما مدیون آموزش و خدمات معلمانی هستیم که در کودکی به ما خواندن و نوشتن آموختند، تصریح کرد: شاگردانی که در کلاس درس معلم حاضر می‌شوند تا خواندن و نوشتن و علم بیاموزند در آینده ممکن است بزرگان و دانشمندانی همچون شهید تهرانی‌مقدم شوند؛ شهیدی که موشک‌هایش امروز قادر است موشک‌های نقطه‌زن آمریکا در اقیانوس اطلس را هدف قرار دهد و او خود شد معلمِ جبهه مقاومت.

آیت‌الله فلاحتی ادامه داد: طبق روایت امام سجاد (ع)، ما وظیفه داریم برای خودسازی خود تلاش کنیم و انسان برای رسیدن به کمالات باید در مسیرش یک همراهِ خوب داشته باشد و لذا در هر جا نیازمند به معلم هستیم؛ معلمی که به ما درس و پیام دهد.

امام جمعه رشت بیان کرد: طبق روایتی دیگر از بزرگان، «کسی‌که به استاد رسید نصف راهش را طی کرده است» یعنی پیدا کردن استاد خوب هم هنر است و ما همیشه نیازمند به معلم و استاد هستیم‌.

وی معلمی را شغل انبیا دانست و با بیان اینکه معلم باید برای ارتقا معنوی و علمی خود تلاش کند، افزود: یک معلم تا آخر عمر باید با کتاب، دفتر و قلمش مأنوس باشد؛ دانش‌آموز هم دلداده معلمی خواهد شد که علم و تقوا را در هم آمیخته باشد و لذا دانش‌آموز همواره خود را مدیون چنین معلمی می‌داند.

نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان خطاب به این معلمان زحمتکش گفت: پس از ارتقا خود سعی کنید برای ارتقا علمی و معنوی دیگران، دانش‌آموزان و دانشجویان خود از هیچ تلاشی دریغ نکنید و هر آنچه که آموخته‌اید را انتقال دهید که اگر چنین نکنید حسادت و بخل ورزیده‌اید.

آیت‌الله فلاحتی ادامه داد: اگر امروز نام و آثار بزرگانی همچون ابن‌سینا، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی ماندگار شده است به این دلیل است که آنان تمام اندوخته‌های خود را در قالب تربیت شاگرد یا در قالب گفتار، نوشتار و کتاب انتقال داده و به بشریت عرضه کردند.

امام جمعه رشت با تاکید بر ضرورت همراهی با نیکان و معلمان خوب تصریح کرد: به زیرمجموعه و شاگردان‌تان یاد دهید که با انسان‌ها و معلمان و استادان خوب خود همیشه ارتباط داشته باشند.

کد خبر 6090296